ชีวิตด้านนอก ชีวิตด้านใน

          ทุกวันนี้เราให้เวลาหรือเสียเวลาส่วนใหญ่ไปกับการทำกิจกรรมภายนอก เช่น การทำมา
หากิน การติดต่อสัมพันธ์กับผู้คน รวมทั้งการกิน  การบริโภคและเที่ยวแต่เวลาแต่ละวันเราหมด
ไปกับสิ่งภายนอก ไม่ว่าคน สัตว์ สิงของ หรือวัตถุ นั่นก็เป็นความไม่สมดุลอีกอย่างหนึ่ง เพราะ
ว่าสิ่งที่ถูก ละเลยไปก็คือ  ชีวิตด้านใน  ชีวิตจะเจริญงอกงามได้ต้องมีสมดุลระหว่างชีวิตด้านนอกกับชีวิตด้านใน ชีวิตด้านในก็คือ  คุณภาพของจิตใจ  การดูแลเอาใจใส่จิตใจ การเติมความร่ำรวยภายใน จะเห็นได้ว่าคนส่วนใหญ่ละเลยชีวิตด้านใน มัวสนใจแต่ชีวิตด้านนอก ให้คุณค่าแก่สิ่งนอกตัวมาก แม้แต่การศึกษาหาความรู้ก็ล้วนเป็นเรื่องนอกตัว จิตส่งออกนอกอยู่ตลอดเวลา ถามว่าทุกวันนี้ความต้องการของคนส่วนใหญ่คืออะไร ก็คือความสำเร็จในการงาน  การมีทรัพย์สมบัติ  มีชื่อเสียงเกียรติยศ  แต่เราลืมไปว่ายิ่งให้ความสำคัญกับชีวิตด้านนอกมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งจำเป็นต้องสร้างฐานภายในให้หยั่งลึกและมั่นคงมาเท่านั้น

           ต้นไม้ที่พุ่งสูงเอาๆ แต่ถ้ารากมันตื้น หรือไม่หยั่งรากให้ลึกเพียงพอ จะเกิดอะไรขึ้น มันจะอยู่ได้นานไหม ขอให้สังเกตดูจากธรรมชาติ       ต้นไม้ยิ่งแทงยอดสูงเท่าไหร่ รากก็ยิ่งหยั่งลึกลงไปในดินมากเท่านั้น ทำไมต้นไม้ใหญ่สามารถทานลมพายุได้นั้น   ก็เพราะต้นไม้เหล่านั้นมีรากที่ลึกมาก ต้นไม้ยิ่งสูงใหญ่มากเท่าไหร่      ยิ่งแทงยอดขึ้นฟ้ามากเท่าไหร่ ก็ยิ่งหยั่งรากลึกลงไปในดินมากเท่านั้น     เพื่ออะไร ก็เพื่อให้เกิดความมั่นคงสามารถยืนหยัดต้านลมพายุได้ คนเราถ้าคิดแต่การสร้างตัวให้สูงเด่น ประสบความสำเร็จในการงานเพื่อมีตาแหน่งสูงๆ   แต่ถ้าใจของเราไม่ลุ่มลึกพอ  เราก็จะมีความทุกข์ง่าย คนที่มีตำแหน่งสูงๆ ในองค์กรหรือในราชการบ้านเมืองก็แล้วแต่             เลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องตกเป็นเป้าของการวิพากษ์วจารณ์ หรือถูกกลั่นแกล้ง   ถ้าฐานใจของเขาไม่หยั่งลึก  เขาจะหวั่นไหวได้งาย  บางคนเจอแค่ลมปากก็สะเทือนแล้ว ยังไม่ต้องเจอพายุหรอก  พวกเราเป็นอย่างนี้หรือเปล่า  คนที่มีตำแหน่งสูงๆ มีหน้าที่การงานความรับผิดชอบมาก  เวลาถูกตำหนิ  ถูกวิพากษ์วิจารณ์  เจอบัตรสนเท่ห์   ใจเราเป็นอย่างไร ถ้าใจเราหวั่นไหวก็แสดงว่าฐานใจเราไม่ลึกพอ  ยังไม่มีความสมดุลระหว่างชีวิตด้านนอกกับชีวิตด้านใน จึงจำเป็นมากที่เราต้องหันมาดูแลเสริมสร้างชีวตด้านในของเรา   ด้วยการฝึกจิตให้มีสมาธิ สงบเย็น มีสติรู้ทันอารมณ์ และ มี ปัญญที่ช่วยให้ไม่หวั่นไหวกับความผันผวน ปรวนแปรต่างๆ  อันนี้เป็นเรื่องของการปฏิบัติธรรม  เป็นเรื่องของการทำสมาธิภาวนา